Dünya Halkları 7. Bölüm: Çeçenler ve Çeçenistan, Çeçen Kültürü ve Tarihi, Hızlandırılmış Anlatım
Asya Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından hazırlanan Dünya Halkları Serisinin yedinci bölümünde Kuzey Doğu Kafkasyanın Müslüman topluluklarından birisi olan Çeçenlerden söz edeceğiz.

Kendilerini Nohçi veya Nohço adıyla ifade eden Çeçenler, Kafkasya’nın kuzey doğuiç kesimlerinde, Sunya ve Argun ırmakları civarında yaşayan Kafkasya’nın özgün halklarından birisidir.

Rusya’ya bağlı Çeçenistan özerk bölgesi, on üç bin üçyüz kilometre kare yüzölçümü ve bir milyon beşyüz bin nüfusu bulunan bir ülkedir. Kuzey ve doğuda Dağıstan, batıda İnguş Cumhuriyeti ve Kuzey Osetya, güneyde ise Gürcistan’la çevrilidir.

Çeçen sözcüğüne ilk olarak sekizinci yüzyıldaki Arap kroniklerinde rastlıyoruz. Rus kaynaklarında ise 1692’den itibaren bu isim kullanılmaktadır.

Komşu Çerkes dillerinde “at görüren” anlamına gelen Şı Şen sözcüklerinden geldiği, “atla savaşmaya giden” anlamını taşıdığı söylenmektedir.

Çerkes folklorunda önemli yer tutan şeşen dansının da köklerinde bu ismin yer aldığını söyleyen araştırmacılar bulunmaktadır.

Çeçenler ve Çerkesler arasında etnik farklılıkların yanı sıra komşuluk ve ortak tarihe dayanan kader birliği nedeniyle benzerlikler olduğunu söyleyebiliriz.

Çeçen milliyetçileri kendi kökenlerini Urartulara dayandırıyor olsalar da bu konuda ikna edici bilimsel kanıtlar yoktur.

Büyük olasılıkla diğer Kuzey Kafkasya halkları gibi, Çeçenlerin de kökenleri Kimmerler, İskitler, Sarmatlara uzanmaktadır.

Kavimler Göçü döneminde bölgeye gelen Kıpçak boyları ve özellikle Avarların Kafkasya’da iz bıraktığı biliniyor.

Arap akınları, Hazarlar ve Moğol istilası döneminde dağlık bölgelerde kimliklerini korumayı başardıkları anlaşılıyor.

Çeçenler ve yakın akrabaları İnguşların ortak atalarının on altıncı yüzyıla kadar dağlık bölgelerde yaşayan Nah boyları olduğu biliniyor.

Öncesinde yerel inanışların güçlü olduğu Çeçenlerin yerleşik düzene geçmeleriyle birlikte Müslümanlık kök salmıştır.

Çeçenler, on sekizinci yüzyıldan itibaren başlayan Rus işgaline karşı çok güçlü bir direniş göstermişlerdir.

Bu direnişin bedelini soykırımlar, zorunlu göçler ve asimilasyonlar ile ödemeyi göze almışlardır.

Şeyh Şamil, tüm Kafkasya Müslümanları gibi Çeçenler için önemli bir milli kahramandır.

Zorunlu göçler nedeniyle Türkiye, Ürdün, Suriye, Kazakistan ve Gürcistan’da önemli bir Çeçen nüfus yaşamaktadır.

Ayrıca Rusya ve Azerbaycan’da Çeçenlerin bireysel göçler nedeniyle varlıkları söz konusudr.

Çeçenistan, Sovyetler Birliğinin dağılması sonrası bağımsızlık ilan etmiş olmakla birlikte bu girişim, Rusya tarafından 1994 ile 1996 yılları arasında kanlı biçimde bastırılmıştır.

Çeçence, Nah halkının ana dilidir. İnguşça ve Batsoy dilleri ise Çeçence ile yakın akrabadır.

Bununla birlikte Çeçenlerin bir çoğu çift dil konuşur.

Çeçenistan’da ve Rusya’daki Çeçenlerin arasında ikinci dil olarak Rusça yaygındır.

Türkiye’de Çeçence bilenlerin sayısı giderek azalmıştır. Ürdün ve Suriye’deki Çeçenler arasında Arapça ikinci dil olarak gelişmiştir.

Çeçence’nin Hint Avrupa dil ailesi ve özellikle Farsça ile benzerlikleri olduğu kadar Avarca gibi Kıpçak izleri taşıyan Dağıstan dilleriyle çok yakın bağları söz konusudur.

Çeçen kültürü, Dağıstandaki Kalmuklar, Avarlar, Lezgiler gibi halklar ile Çerkesyadaki topluluklar arasında bir geçiş özelliği taşır.

Çerkesler arasında yaygın olan Nart Destanları Çeçenler tarafından saygı görmektedir. Ancak Çerkeslerdeki kastlara dayanan yapı Çeçenlerde zayıftır.

Ayrıca kabul gören genel görüş, Çeçenlerin daha sert görünümlü, kavgacı ve ön yargılı bir karakter taşıdıkları biçimindedir.

Geniş ve çok çocuklu aile yapısı verdır ve büyüklere çok değer verilir.

Gelin kızlar, uzunca bir süre geldikleri evde konuşmazlar ve dillerinin açılması için kendilerine değerli bir hediye verilmesini bekler.

Çeçenler koyu Sünni inanışına sahiptir ve tarikat yapılanmaları güçlüdür.

Ancak buna rağmen kadınlar, geleneksel olarak yüzlerini kapatmazlar.

Çeçenistan ekonomisinde petrol önemli yer tutar. Bunun dışında tarım ve hayvancılık, ülkenin ana geçim kaynakları arasında gösterilir.

***

Asya Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından hazırlanan Dünya Halkları Serisinin yedinci bölümünde Kuzey Doğu Kafkasyanın Müslüman topluluklarından birisi olan Çeçenlerden söz ettik.

Yeniden görüşmek dileğiyle, tüm dünyaya barış ve esenlikler diliyoruz.

Mitoloji Astroloji Fantastik
HUNLAR İLE GÖKTÜRKLER ARASINDAKİ 500 YIL, TARİH OKULU 7. BÖLÜM Oğuz Türkleri ve Boyları, Yaşam Alanları, Tarihleri Osmanlı'nın Hıristiyan Türkleri: Karamanlılar ve Gagavuzlar Dünya Halkları 7. Bölüm: Çeçenler ve Çeçenistan, Çeçen Kültürü ve Tarihi, Hızlandırılmış Anlatım Dünya Halkları 6. bölüm: Azerbaycan Türkleri'nin Tarihi ve Kökenleri, Hızlandırılmış Anlatım DÜNYA HALKLARI 5. BÖLÜM: ÇERKES KÜLTÜRÜ VE TARİHİ, HIZLANDIRILMIŞ ANLATIM DÜNYA HALKLARI, 4. BÖLÜM: ROMANLAR YA DA ÇİNGENELER, HIZLANDIRILMIŞ ANLATIM DÜNYA HALKLARI, 3. BÖLÜM: LAZLAR, HIZLANDIRILMIŞ ANLATIM, LAZ KÜLTÜRÜ VE TARİHİ 2700 YILLIK TARİHLERİYLE ALMANLAR, HIZLANDIRILMIŞ ALMAN TARİHİ, ALMANYA'NIN KÖKLERİ TÜRKLER: DÜNYA HALKLARI SERİSİ 1. BÖLÜM OSMAN KARA’YA MEKTUPLAR; KİTAP FUARI NASIL KURTULUR? AZERBAYCAN TÜRKÇESİ İLE İSLAM ÖNCESİ TÜRK TARİHİ, İSLAM'DAN EVVELKİ TÜRK TARİHİ 6. Bölüm ASYA HUN İMPARATORLUĞU'NUN TARİHİ, HIZLANDIRILMIŞ ANLATIM, TARİH OKULU 5. BÖLÜM İSKİTLERİN VE SAKALARIN AYRINTILI TARİHİ / TARİH OKULU 4. BÖLÜM İSLAM ÖNCESİ DÖNEMDE TÜRKLERİN GİZEMLİ TARİHİ HIZLANDIRILMIŞ ANLATIM, TARİH OKULU 3. BÖLÜM İLK TÜRKLER VE GENETİK KÖKLERİ / TARİH OKULU 2. BÖLÜM İLK İNSAN VE DNA TESTLERİ: HAPLOGROUP NEDİR, NE DEĞİLDİR? ÇOKLU ADEM TEORİSİ, TARİH OKULU 1. BÖLÜM Arnavutlar: Yaşam Alanları, Tarihleri ve Kültürleri Çepniler: Oğuz Türklerinin Çepni Boyunun Yaşam Alanları, Tarihleri GÜRCÜLER: HIZLANDIRILMIŞ ANLATIM, GÜRCÜ VE GÜRCİSTAN TARİHİ, DÜNYA HALKLARI SERİSİ 2. BÖLÜM Şaman Selenge'nin S2 numaralı kehaneti GÖKTENGRİ ve ÖN TÜRKLERDE TANRI KAVRAMI, ŞAMAN SELENGE İLE TÜRK MİTOLOJİSİ GEÇMİŞİ GÖREBİLMEK! MICHAELA ASTRO: BU ÖZELLİK BELLİ ÖLÇÜDE HEPİMİZDE VAR. Şaman Selenge'den Yeni Kehanet Dizeleri Michaela Astro Güneş Tutulmasının Burçlar Üzerindeki Etkilerini Yorumladı Şaman Selenge'nin S5 kodlu kehanet dizeleri Yayınlandı. S4 Kodlu Şaman Selenge kehaneti 7 Mart 2025 günü yayınlanıyor. Şaman Selenge'nin S3 kodlu Kehaneti yayınlandı ZAZALAR: TARİHİ, KÜLTÜRÜ, ETNİK KÖKENLERİ VE İNANIŞLARIYLA ZAZA KÜLTÜRÜ, HIZLANDIRILMIŞ ANLATIM Michaela Astro'dan Aslan Burcu Dolunayı Uyarıları Şaman Selenge'nin S12 nolu Kehanetinde Neler Var? Şaman Selenge videolarında bomba gibi yenilikler ŞAMAN SELENGE'NİN 2025 KEHANETLERİ, 40 KEHANETİN TÜMÜ BAŞLIKLAR HALİNDE ALAÇAM’DA GEYİKLERİ KİM KOŞMUŞTU? İHSAN KURNAZ’A DESTEK ZAMANI Asarcık Kaymakamı, Gülsan Sanayi Sitesi, İlkadım Belediyesi Sanatçı Buluşması SAMSUN'UN ROBOTLARI SUNA ÖZÜDOĞRU, ZAFER ÖZATA, BAL VE KAN YÜKSEL YILDIRIM İLE THOMAS REIS ARASINDAKİ ON FARK S2 KODLU ŞAMAN SELENGE KEHANETİ DÜNYA DİLLERİNDE YAYINLANDI