Ölümü olduğu gibi kabul etmek, insanlara tarihin her döneminde zor gelmiştir.
Eski çağ uygarlıklarında krallar veya güçlü kimseler öldüklerinde hatırlanmaya devam etmek istiyorlardı.
Bunun mümkün olabilmesi için yüz hatlarını muhafaza eden maskeler hazırlatıyordı.
Kralların kendilerini tanrı gibi gördükleri dönemde ölümün her insan için eşit olduğunu kabul edemeyenlerin buldukları bir çare gibi düşünebiliriz.
Bilinen en eski ölüm maskeleri, antik Mısır döneminden kalmadır. Eski Mısırlılar, önce firavunlarının yüzden bir kalıbını çıkartır ancak bu kalıba sadık kalmazlardı. Bir anlamda oluşturulan maskeye makyaj yaparak güzelleştirmeye gayret ederlerdi.
Donan alçının veya bal mumunun yüze yapışmasını engellemek için, kalıbı alınacak kişinin yüzüne öncelikle yağ veya jöle gibi bir malzeme sürülürdü. Alçı sargısı suya konulur ve direkt yüze uygulanırdı. Bu lifli bez, ince sert bir yapıya kavuşur, yüzün kalıbını verir ve bir ya da iki dakika içinde kuruma gerçekleşirdi.
Islanan alçı sargılar, içi alçı malzemeyle dolu bir bez gibi yüzü sarardı. Bundan sonra yapılacak şey ise sadece beklemekti. Alçı tamamen kuruyana kadar beklenir ve alınan kalıp yüzden çekilirdi. Yüze sürülen yağ, tüylerin koparılmasını engeller ve böylece yüzün tüylerine kadar en detaylı kalıbı çıkarılırdı.
Ölüm maskesi çıkartma geleneği, yakın döneme kadar Avrupa ve Amerika’da ünlü kişiler arasında devam etti.
Amerikan başkanı Lincoln, Fransa imparatoru Napolyon, Sovyetler Birliğinin liderlerinden Lenin, ölüm maskesi yaptıran bazı ünlü isimler arasından sayılıyor.
Türk dünyasında ölüm maskesi geleneğine ise Hun Türklerinde rastlıyoruz.
Mitolog Nuray Bilgili, bu konudaki bulguları paylaşırken şu ifadelere yer verdi:
Yenisey Tagar Taştık civarında, Hun kültürüne ait, Alp ölüm maskelerinden örnekler görüyorsunuz.
Bu maskelerin sahipleri Yenisey Kırgız Türklerinin Atalarıdır.
Bu kültürün yaratıcıları, Milattan önce üçüncü yüzyılda bölgeye gelen Hun Kagnılı Türk Boyudur.
Uygur Türkleri de Hunların Kagnılı Boyundandır.
Hun ve Göktürklerde, alp önemli bir kişilikti. Savaşta ölen Alplar için özel ölüm törenleri yapılır ve onların sonsuza kadar Tanrı katında yaşayacağı düşünülürdü.
Maskelerin bir kısmı kadınlara aittir. Hun ölüm maskeleri, ölümden sonraki ebedi yaşam temennisi ile yapılmıştır.
Bugünkü zaman yolcusunda kadim Türklerde, antik Mısırlılarda ve batı kültüründe ölüm maskelerinden örneklere yer verdik.
Bir sonraki programda yeniden görüşmek dileğiyle, bizi izlediğiniz ve kanalımıza abone olduğunuz için teşekkür ediyoruz.