Genç nesillerin kitap okuma alışkanlıklarını artırmak için ne yapmalı?
Emin Erman yazdı Sevgili okuyucularım bugün yazıma kısaca Türkiye’de kitap okuma istatistikleri ile başlayacağım. Türkiye’de halk günde sadece 1 dakikasını kitap okumaya ayırırken, televizyon izlemeye 6 saatini, internete ise 3 saatini ayırıyor.

Türkiye, okuma alışkanlığında da dünyada 86. sırada yer alıyor. Kitap okuyanların yüzde 65’i aşk, yüzde 24’ü siyasi, yüzde 13’ü düşünce, yüzde 7’si kişisel gelişim kitapları okuyor. Hiç kitap okumayanların oranı ise %31.  Bir Japon yılda ortalama 25, ABD’li 12, İsviçreli 10, Fransız 7 kitap okurken, Türk ise 10 yılda ancak 1 bir kitap okuyor. Çocuklara kitap hediye edilmesinde ise Türkiye 180 ülke içerisinde 140’nci sırada. Kaynak: artfulliving.com.tr/. Bağımsız Eğitimciler Sendikası’nın (2009) yaptığı açıklamada "Türkiye kitap okuma konusunda çoğu Afrika ülkelerinin gerisinde kalmış durumda.

Yukardaki başlık yazısındanda anlaşılacağı gibi, maalesef gençlerimiz bilgi çağını bilgisizce yaşayarak, zamanlarının büyük bir bölümünü sanal ortamlarda geçiriyorlar. Kendilerine yarınlarımızı teslim edeceğimiz genç nesli bu bağımlılıktan kurtarmak ve tekrar okumaya sevk etmek için akademisyenler, araştırmacılar, öğretmenler, anne ve babalar olarak hepimize büyük görevler düşüyor. Bu yazımın amacıda konu ile ilgili genç kuşağa okumayı sevdirmek için yapılabilecekleri tartışmaktır.

 

Türkiye'de genç nesillerin kitap okuma alışkanlıklarını artırmak için uzmanlar hem kültürel hem de yapısal faktörleri ele alan çok yönlü bir yaklaşımın gerekliliğini vurguluyorlar. İşte uygulanabilecek stratejiler:

 

1. Kitaplara Erişilebilirliği Artırmak

Uygun Fiyatlı Kitaplar: Yüksek kitap fiyatları caydırıcı olabilir. Kitapları sübvansiyonlar, indirimler veya kitap paylaşım programları aracılığıyla daha uygun fiyatlı hale getirmek için yayıncılar ve çevrimiçi platformlarla ortaklık kurmak yardımcı olacaktır.

Dijital Kütüphaneler: Teknolojinin yükselişi göz önüne alındığında, ücretsiz veya düşük maliyetli e-kitaplara ve sesli kitaplara erişim sağlamak, dijital platformlara daha alışkın olan genç okuyucuları çekebilir.

Halk Kütüphanelerini Geliştirmek: Halk kütüphanelerinin erişimini ve koleksiyonlarını genişletmek ve genç dostu olmalarını sağlamak kitap ödünç almayı teşvik edecektir. Kütüphaneler ayrıca rahat okuma alanları, ücretsiz Wi-Fi ve gençler için etkinlikler sunmalıdır. Okullarda Kitap Kulüpleri: Okullar, öğrencilerin kendi kitaplarını seçmelerine olanak tanıyan, özerklik duygusunu teşvik eden ve okumayı sosyal bir aktivite olarak destekleyen kitap kulüpleri kurmalı ve desteklemelidir.

 

2. Okumayı Okul Müfredatına Entegre Etme

Yaratıcı ve İlgi Çekici Okuma Ödevleri: Öğrencileri yalnızca erişilemez görünebilecek klasik edebiyat okumaya zorlamak yerine, okullar müfredata çağdaş ve çeşitli kitaplar ekleyebilir. Bunlar öğrencilerin ilgi alanlarıyla uyumlu olmalı ve güncel toplumsal sorunları yansıtmalıdır.

Okuma Yarışmaları ve Teşvikleri: Cazip ödüllerle okuma yarışmaları düzenlemek, okumayı eğlenceli ve rekabetçi hale getirebilir ve öğrencileri daha fazla okumaya motive edebilir.

Öğretmen Eğitimi: Öğretmenler, ilgi çekici ve etkileşimli bir şekilde okumayı teşvik etmek için eğitilmelidir. Kişisel okuma deneyimlerini paylaşabilir, sınıf tartışmaları düzenleyebilir ve hikâye anlatma sevgisini teşvik edebilirler.

 

3. Teknoloji ve Sosyal Medyayı Kullanma

Kitapla İlgili Uygulamalar ve Platformlar: Kitap önerileri, incelemeleri ve zorluklar için mobil uygulamalar geliştirmek, teknoloji meraklısı genç nesillere hitap edebilir. Başarılar ve kitap bitirme rozetleri gibi oyun öğelerini dahil etmek, okumayı daha etkileşimli hale getirir.

Sosyal Medya Kampanyaları: Etkileyiciler ve ünlüler, okumayı teşvik etmede önemli bir rol oynayabilir. YouTube kanalları, Instagram gönderileri ve kitap önerileri, incelemeleri veya okuma zorlukları içeren TikTok videoları gibi iyi tasarlanmış bir sosyal medya kampanyası, daha genç kitlelerin dikkatini çekebilir.

Etkileyicilerle İş Birliği Yapmak: En sevdikleri kitaplar hakkında konuşabilen, canlı okumalar düzenleyebilen veya romanları inceleyebilen popüler Türk YouTube'ler veya Instagramcılarla ortaklık kurmak, takipçilerini okumaya başlamaya teşvik edebilir.

 

4. Kültürel ve Aile Tabanlı Yaklaşımlar

Aile Katılımı: Ebeveynler, okuma alışkanlıklarını şekillendirmede önemli bir rol oynar. Ebeveynleri çocuklarıyla birlikte okumaya teşvik eden aile tabanlı okuma programları veya kampanyaları düzenlemek, evde bir okuma kültürü oluşturabilir.

 

Kamusal Alanlarda Okuma Köşeleri: Özellikle gençlerin sık sık ziyaret ettiği alışveriş merkezlerinde, parklarda ve kafelerde rahat ve ilgi çekici okuma alanları olması, okumayı teşvik eden rahat bir ortam yaratabilir. Kitap Fuarları ve Edebiyat Etkinlikleri: Yazarların genç okuyucularla etkileşime girdiği ve kitapları tartıştığı gençlere odaklı kitap fuarları düzenlemek okumayı daha heyecanlı hale getirebilir. Bu etkinlikler yaratıcı yazarlık atölyeleri, hikâye anlatma seansları ve hatta edebi oyunlar gibi etkinlikler içerebilir.

 

5. Türk Edebiyatını ve Çevirisini Tanıtma

Türk Yazarlarını Öne Çıkarma: Genç okuyucular yerel hikayelerle ve bakış açılarıyla daha iyi ilişki kurabilirler. Eserleri Türkiye'deki modern yaşamı yansıtan çağdaş Türk yazarlarını tanıtmak daha fazla ilgi uyandırabilir.

Küresel En Çok Satanların Türkçeye Çevirisi: Popüler uluslararası kitapların hızla Türkçeye çevrilmesini sağlamak, genç okuyucuların trend olan kitaplara erişmesini sağlayarak küresel okuma kültürüyle etkileşimde kalmalarını sağlayacaktır.

 

6. Bir Okuma Topluluğunu Teşvik Etme

Sosyal Merkezler Olarak Okul Kütüphaneleri: Okul kütüphanelerini öğrencilerin yalnızca kitap ödünç alabilecekleri değil aynı zamanda atölyelere, derslere ve etkileşimli okuma seanslarına katılabilecekleri modern, dinamik alanlar olarak yeniden tasarlamak okumayı daha çekici hale getirecektir. Okuma Festivalleri ve Maratonları: İstanbul Kitap Festivali gibi herkesi belirli bir zamanda veya yerde okumaya teşvik eden büyük ölçekli, şehir çapında veya ulusal okuma etkinlikleri düzenlemek, okumayı eğlenceli, kolektif bir aktivite olarak normalleştirmeye yardımcı olabilir.

Gençlik Liderliğindeki Kitap Girişimleri: Gençleri sosyal platformlar aracılığıyla kendi okuma gruplarını veya girişimlerini oluşturmaya teşvik edin. Öğrenci liderliğindeki kitap kulüpleri veya okuma girişimleri genellikle akran etkisi nedeniyle daha geniş bir genç kitleyi çeker.

 

7. Zaman Kısıtlamalarını ve Ekran Süresini Ele Alma

Dengeli Ekran Kullanımı: Birçok genç, kitap okumayla rekabet eden önemli miktarda zamanı ekranlarda geçiriyor. Okullar ve ebeveynler, okuma uygulamalarını, kitapla ilgili video içeriklerini teşvik ederek veya belirli teknoloji içermeyen okuma saatleri belirleyerek ekran süresini okuma süresiyle dengelemek için birlikte çalışabilirler.

Daha Kısa Okumalar ve Seri Hikayeler: Yoğun programlara uyan kısa hikayeler veya seri kitaplar sunmak, uzun romanlara başlamaktan çekinenlere hitap edebilir.

 

Sonuç: Okulların, ailelerin, teknolojinin ve kamu kurumlarının çabalarını birleştirerek ve okumayı daha erişilebilir, alakalı ve keyifli hale getirerek Türkiye, genç nesilleri arasında daha güçlü bir okuma kültürü oluşturabilir.

 

NOT: Arzu eden okuyucularım yukardaki yazıma ek olarak aşağıdaki kaynaktanda yararlanabilirler:

Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, 2010, Sayfa 202-215 202 TÜRK ÖĞRENCİLERİN KİTAP OKUMAMA SORUNUNA ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Doç. Dr. Yakup Çetin. Doç. Dr. Cemal Karaata Fatih Üniversitesi Fatih Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Fakültesi İngiliz Dili Eğitimi İngiliz Dili Eğitimi ([email protected]) ([email protected])

Düşünenlerin Düşünceleri
SURİYE İLE İLİŞKİLERİN NORMALLEŞMESİ İSKOÇYA’YA MÜSLÜMAN BAŞBAKAN: KÜRESELLEŞME BUNUN NERESİNDE? İSVEÇ VE FİNLANDİYA’NIN NATO ÜYELİĞİ Seküler Milliyetçilik ve Türk İslam Sentezi Emin Erman: Osmanlı neden Balkanlara Anadolu’dan daha çok önem verdi? RUSYA’DA NELER OLUYOR? Rusya'da Wagner ile Suriye'de ÖSO Benzerliği Türkiye’nin Mülteci Sorunu Rusya'da Kıpırdanma Henüz Birmiş Sayılmaz ERDOĞAN’IN YENİ DÖNEMİNDE TÜRK DIŞ POLİTİKASI Ortaçağ Avrupa’sında din anlayışı, kilise-yönetim ilişkisi ve günümüz Türkiyesindeki durum Osmanlı İmparatorluğu Neden Sanayileşemedi? Ulaşım Zamları Ve "Rasyonel" Düşünmek Yabancı gözü ile Türkiye Ekonomisi YENI BALKANLAR VE ESKI SORUNLAR... Kendi ellerimizle yaktık dünyayı! RUSYA’DA NELER OLUYOR - II Çipras Kaybedince İstifa Etti, Peki Ya Bizdekiler? TÜRKİYE - MISIR İLİŞKİLERİNİN NORMALLEŞMESİ Türkiye, Biden'ın 2. demokrasi zirvesine davetli listesinden neden çıkarıldı? Bulgaristan'da Arkası Gelmeyen Seçimlere Tamam mı Devam mı? 14 Mayıs Seçimlerinde Küçük Partilerin Rolü Amerikan Devlet Biyografisi BULGARİSTAN SEÇİM SONUÇLARI: Yine, yeniden! Yine, sil baştan... PROF. DR. YUSUF HALACOĞLU: TÜRKİYE'NİN GELECEĞİ İÇİN BU TEDBİRLERİ ALMAK GEREKİYOR Türk Cumhuriyetleri ve Demokrasi: Kırgızistan'daki Darbe Girişimi İddiaları VİZESİZ AVRUPA VE 300 MİLYAR DOLAR VAATLERİ ÜZERİNE Dağlık Karabağ'ın Sonu: Batının Eylemsizliği Azerbaycan ve Rusya'yı Nasıl Etkinleştirdi? DNA Sonuçlarımız ve Etnik Kimliğimiz? Türkiye'nin Gizli Sorunu: Ekonomik İşgal 21 Mayıs seçimi ve Batı Trakya Türk Azınlığı Balkanlarda Türk Mirası Osmanlılar Balkanlar'da İslamlaşmayı Zorladı mı? KÜRTÇÜLÜK DÖNÜŞÜR MÜ, DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR Mİ? Seçim Sonrası Dış Politika NATO’NUN GENİŞLEMESİ: FİNLANDİYA’NIN NATO ÜYELİĞİ Atatürk Kurtuluş savaşından sonra neden Selanik’e kadar Şehirleri İşgal Etmedi? AMEDSPOR ÇITAYI YÜKSELTTİ: ERSUN YANAL BAŞARILI OLABİLECEK Mİ? MİLLİYETÇİLER İKTİDAR OLAMAZ! AVRUPA’DA MİLLİYETÇİLİK HORTLUYOR MU? YENİ BELEDİYE BAŞKANLARININ STOPER SORUNU HANİYE CİNAYETİ VE ORTADOĞULAŞMAK YENİ BİR HİKAYE YAZILMASINI BEKLİYORUZ! Osmanlı’da Gerileme Nasıl Başladı? Uluslararası Sporlarda Başarılı Olmak İçin ne Yapılmalı Balkanlarda Osmanlı Mirası (2)- Geçici Evlilik Ortadoğu Sorunlarında Türkiye ve Mısır Arasındaki Rekabet DEVLETİ SORGULAMAK NE HADDİME ! KAÇ TAVŞANTEPEMİZ VAR ACABA? Genç nesillerin kitap okuma alışkanlıklarını artırmak için ne yapmalı? SAVAŞ OLMASIN AMA OLUYOR İŞTE! AHMET YESEVİ’DEN F TİPİ TARİKATÇILIĞA NASIL GELDİK? TUSAŞ SALDIRISINDAN ÇIKARILACAK ÜÇ SONUÇ İNSTAGRAM TEPESİNİN OKÇULARI YEREL SEÇİMLER ÖNCESİNDE TÜRK MİLLETİNE UYARILAR!.. Cumhuriyetimizin Önemi İSRAİL HAMAS SAVAŞI 2023 İsrail Hamas Çatışması Amerika'da Nasıl Algılanıyor? Özgür Özel ya da İtiraz Kültürünün Geri Dönüşü İsrail savaşı kazanacak ama Hamas'a karşı savaşı kaybedecek mi? ERDOĞAN’IN YUNANİSTAN ZİYARETİ YEMEN, HUSİLER VE KIZILDENİZ GÜVENLİĞİ İLLÜZYON! TÜRKİYE CUMHURİYETİ BİR TÜRK DEVLETİDİR!.. Konu şiddet ama... UKRAYNA’DA MUHTEMEL BAHAR OPERASYONU- 2024 Bektaş Yusuf MELEZLEŞEN SİYASET ÇOK DÜŞÜNDÜRÜCÜ! RUSYA’DA TERÖR SALDIRISI WHATSAPP ÜZERİNDEN VATAN SAVUNMASI! İktidarın hataları Türkiye muhalefetine gelecek için umut veriyor Türkiye NATO ve Batı dışında kalmaya hazır mı? Türk Üniversitelerinde Afrikalı Öğrenci Sorunu